Zonlicht wordt minder gereflecteerd

De hoeveelheid zonlicht reflecterende stofdeeltjes in de atmosfeer, neemt sinds begin jaren negentig geleidelijk af. Dat blijkt uit metingen van het Goddard Centerum voor Ruimteonderzoek van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA. Andere onderzoekers hebben echter vragen bij de cijfers die aan de hand van satellietmetingen werden verkregen.

Na de eruptie van de Pinatubo-vulkaan op de Filippijnen in 1991 is de hoeveelheid zwavelverbindingen en stof in de atmosfeer volgens de onderzoekers niet meer stabiel, maar na de normalisatie in 1994 nog steeds licht dalend. Op veertien jaar tijd is de concentratie van deze zogeheten aerosolen met ongeveer twee procent afgenomen.

Aerosolen, die ondermeer door vulkanen, bosbranden en door energieopwekking in de atmosfeer belanden, spelen een grote rol in de energiebalans van de aardatmosfeer. Ze reflecteren immer zonlicht en als er minder aerosolen in de atmosfeer zitten, kan meer zonlicht de aarde bereiken en die opwarmen.

Volgens de onderzoekers zou de afname van de reflectie van de aardatmosfeer de versnelling kunnen verklaren die het jongste decennium in de opwarming van de aarde is te waarnemen. Dat komt bovenop de gestage opwarming door het broeikaseffect, die al een eeuw gaande is en die wordt toegeschreven aan de stijgende concentraties kooldioxide in de atmosfeer.

Anderzijds kan een trend in de aerosolconcentraties volgens de onderzoekers ook gevolgen hebben voor de zogeheten klimaatgevoeligheid. Dat is een maat voor de opwarming die een verdubbeling van de hoeveelheid broeikasgassen in de atmosfeer veroorzaakt. Andere onderzoekers stellen echter vragen bij de NASA-metingen. Zij wijzen op mogelijke meetfouten in de waarnemingen van de satellieten waarmee werd gewerkt.