"Europees bos uitermate geschikt voor biobrandstof"

Europese bossen zijn uitstekend voor de productie van biobrandstoffen van de tweede generatie. Dat hebben examinatoren van Alterra, onderdeel van de Wageningen Universiteit vastgesteld. Volgens het onderzoeksinstituut is de hoeveelheid biomassa in de bossen de laatste veertig jaar met 200 % gestegen, dankzij actief beheer dat als doel duurzaamheid had. Binnen het totale bosoppervlak van zo'n 175 miljoen hectare wordt enkel de helft van de jaarlijkse bijgroei geoogst. Hierdoor heeft zich veel biomassa opgebouwd dat omgevormd kan worden tot biobrandstof, aldus de onderzoekers.

Bij de momentele aanzienlijke olieprijzen en de hevige discussie over de nadelige gevolgen van het winnen van energie uit landbouwgewassen - de zogenaamde biobrandstoffen van de eerste generatie - voor voedselvoorziening, worden de alternatieven om energie te winnen uit niet-voedselgewassen (tweede generatie biobrandstoffen) steeds aanlokkelijker. Deze tweede generatie is samengesteld uit onder andere houtige biomassa uit bossen of landschappelijke beplantingen.

Uit het onderzoek dat Alterra samen met het European Forest Institute uit Finland uitvoerde, blijkt dat het huidige Europese bos zo'n 4 procent van de totale energiebehoefte van Europa kan garanderen. Daarbij is er rekening met de bestaande vraag naar hout voor papier en houtproducten gehouden, en ook met de gewenste instandhouding van de natuurwaarden van het bos. Het hout bevindt zich vooral in Centraal Europa, waar het verschil tussen bijgroei en reguliere oogst het grootst is. De brandstof kan gedeeltelijk worden gewonnen uit takafval dat nu vaak in het bos wordt achtergelaten.

De meest efficiënte manier om hout voor biobrandstoffen te gebruiken, is om het eerst om te zetten voor de productie van reguliere producten, zoals papier en houtproducten, en als het gebruikt is verstoken voor energie. Voor het inzetten van deze biomassa kan volgens de onderzoekers de Europese papierindustrie een belangrijke compagnon zijn, omdat zij een netwerk hebben binnen de miljoenen private boseigenaars in Europa. Verder laat Alterra weten dat er moet worden vermeden dat de extra vraag naar biomassa leidt tot concurrentievervalsing met de reguliere industrie.(LA)

Ontslak huis en tuin

Slakken zijn verzot op ons vochtig klimaat. Na een forse regenbui zien we de slijmachtige weekdieren weer massaal de tuin in komen, huisslakken en naaktslakken. Toch zien tuinliefhebbers de diertjes liever niet komen. Als overtuigde planteneters kunnen ze je tuin ruïneren. Maar waarom zijn er tegenwoordig zoveel van? En wat is de beste manier om ze uit ons huis en onze tuin te houden?

“Reden van het grote aantal slakken is de zachte winter”, zegt Thierry Backeljau van het Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen, “Hierdoor konden de slakken en hun jongen gemakkelijk in leven blijven”.

Slakken hebben allemaal een andere taak in de natuur. Buiten rovers en grazers zijn het ook opruimers. In België zijn slakken vooral nuttig bij de vorming van humus. “Door het afgrazen van vegetatie zorgen ze ervoor dat het aantal plantensoorten toeneemt. Ze eten de snelgroeiende en dominante planten weg, zodat de traaggroeiende en meer zeldzame soorten ook een kans krijgen om op te groeien en de diversiteit stijgt. Kortom: slakken hebben ook positieve eigenschappen”, aldus Backeljau.

Slakkenvallen

Volgens de slakkenkenner zijn er veel mogelijkheden om de slakkenbevolking in te dijken, maar ze zijn zelden 100 procent effectief. “Je kan chemische middelen gebruiken, maar helaas zijn deze niet goed voor het milieu en zeker niet voor de tuin en de dieren die er in leven. Je kan ook gebruik maken van speciale slakkenvallen i.e. potjes die men in de grond ingraaft en vult met bier of melk waaraan men wat gist toevoegt. Slakken worden erdoor aangetrokken waardoor ze erin vallen en verdrinken. Maar deze val lokt vaak ook slakken van buiten de tuin."
"Je kan ook werken met natuurlijke barrières. Zo zijn er sommige planten zoals de Oostindische kers die slakken door hun sterke geur op afstand houden. En niet te vergeten zijn de natuurlijke vijanden zoals egels, vogels, padden en wormen. Je tuin vriendelijker maken voor deze rovers is ook een oplossing. Zo kan je in de handel een parasitair wormpje kopen en het verspreiden in je tuin. De wormpjes gaan actief op zoek naar slakken”.

Keldernaaktslak

Slakken dringen je huis binnen via keldergaten, deuren en ramen. Vaak zijn ze ook verstopt tussen je versgekochte groenten. In België is er een soort die vooral huizen en kelders prefereert. Ze wordt de keldernaaktslak genoemd. Keldergaten en andere openingen afdekken is het beste wat je kan doen. (LA)

Ondanks klachten: dieren zien er piekfijn uit

Vaassen - Hoewel sommige mensen anders willen doen geloven, zijn de dieren van De Kouwenaar in goede handen. Dat hebben twee inspectiediensten onafhankelijk van elkaar bevestigd.

Ze hielden onderzoeken naar aanzet van bezwaren over de verzorging van de levende have op het terrein aan de Woestijnweg. Bij de gemeente zijn daar al vaak klachten geweest van mensen. De (anonieme) klagers suggereerden dat zij de toezichthouder daarover hadden aangesproken, maar dat dat tot geen enkele verandering had geleid. De gemeente heeft daarom de inspectiedienst gezelschapsdieren gevraagd een onderzoek in te stellen. Toen de inspecteur in Vaassen was, bleek dat er net iemand van de Landelijke Inspectiedienst was geweest.

Het besluit van beiden was geruststellend: ,,Alle dieren zagen er goed en verzorgd uit en ook de onderkomens waren schoon en zagen er in orde uit”, aldus doen burgemeester en wethouders verslag van de onderzoeken. Ze beseffen dat de conclusies zijn getrokken na een momentopname, maar niettemin mag er volgens het college vanuit worden gegaan ,,dat de dieren in de kinderboerderij goed worden verzorgd''. Het gemeentebestuur heeft het bestuur van de kinderboerderij en speeltuinvereniging daarmee zelfs gefeliciteerd.

Beheerder Gerrit Bosch is heel tevreden mee, want hij begrijpt ,,helemaal niets'' van de klachten en klagers. ,,Vorig jaar is de AIVD hier twee keer geweest en de twee keren was het volledig in orde. En drie weken terug stond hier ineens een politieagent die een melding had gekregen, maar die kon ook alleen maar vaststellen dat alles oké is.''

Hij is al dertig jaar met de verzorging voor de konijnen, geiten, ezel, kippen, pauwen, eenden en duiven bezig en er is eigenlijk nooit iets bijzonders mee. ,,Ja, we ruimen niet elke dag stront, maar dat hoeft ook niet. het is overal schoon hoor. We zijn gek op de dieren, dan is het toch logisch dat je ze goed verzorgt.''

Terwijl hij dat zegt, bewijst een van de pauwen verzot op zijn verzorger te zijn. Als die zijn koffie pakt, komt hij stukjes boterham bietsen, die hij uit de hand gevoerd krijgt.(LA)

IJsbeer voor nieuwe bibliotheek Amsterdam

Een meer dan levensgrote, pluchen ijsbeer is wegens het Wereld Natuur Fonds in de hal van de nieuwe bibliotheek van Amsterdam terechtgekomen. De beer is daar onder veel bekijks per boot heen gevaren door de programmamakers Niels, Fynn en Boris van het jongerenprogramma VTWG (Veel Tijd, Weinig Geld) van de VPRO. Zij willen met hun programma de aandacht vestigen op de klimaatverandering en ze roepen op om de Noordpoolcampagne van het WNF te helpen.
Na een tocht over de Amstel, kwam de ruim twee meter hoge beer op een wit vlot aan land voor de nieuwe openbare bibliotheek, de OBA, in Amsterdam. Een prachtig, nieuw gebouw, waar de kleur wit enige betekenis heeft. De OBA is zeer energiezuinig gebouwd en hanteert allerlei vormen van duurzame energie en energie-opslag om zo min mogelijk CO2 uit te stoten. En dat is precies wat het onderwerp van de Noordpoolcamapgne van het WNFis: minder energie gebruiken en meer productie van schone energie om de opwarming van de aarde zoveel mogelijk in te perken, en de Noordpool wit te houden.
Aan boord van het schip was ook ex-WNF-Ranger Philip de Roo (23), die helemaal gefascineerd is door het Noordpoolgebied. Samen met twee vrienden trok hij in mei en juni over de Groenlandse ijskap voor de Notice Expedition. Een volledig klimaatneutrale expeditie, van 2500 kilometer. Per slee, op ski's, met vliegers om de grote afstand af te leggen. Philip vertelt in deze aflevering van VTWG over ijsberen die - door de honger - steeds vaker hun leefgebied verlaten en mensen opzoeken.
Hans van Velzen, de directeur van de nieuwe Amsterdamse bibliotheek, reageerde zeer enthousiast op het geschenk. De ijsbeer krijgt voorlopig een ereplaats in de hal. Uiteindelijk zal hij te zien zijn op de kinderboekenafdeling. Direct nadat de beer op het bordes van de bibliotheek was gezet, zwermden er kinderen omheen. En iedereen wilde natuurlijk de rug van het enorme beest beklimmen. Hans van Velzen: Je ziet wat voor uitwerking dit dier heeft op kinderen, maar ook op volwassenen. Iedereen wordt er blij van. Terwijl gelijktijdig het verband met het klimaat direct in het oog springt."
Het doel van de beer is dat het een soort ontmoetingspunt wordt met het Wereld Natuur Fonds, met informatie over de WNF-Rangers en de Bamboeclub. (LA)

Afkoelingsfase zal aardopwarming weldra fnuiken

De komende tien jaar zou de temperatuur op Aarde wel eens gewoon stabiel kunnen blijven. Dat zou volgens wetenschappers het gevolg zijn van natuurlijke klimaatcycli, waarbij we nu een afkoelingsfase tegemoet komen.

Duitse klimatologen schreven hun ondervindingen in het blad Nature, maar stellen dat de temperaturen tegen 2020 weer stevig naar de hoogte zullen klimmen.

Alles zou relatief zijn met de natuurlijke cyclus van de oceaantemperaturen, beter bekend als de Atlantische Multidecimale Schommeling. De oorzaak van de schommeling is nog niet goed gekend, maar ze vindt om de 60 à 70 jaar plaats.

De onderzoekers benadrukken dat het moeilijk is om voorspellingen te doen omdat er weinig gegevens beschikbaar zijn over belangrijke processen zoals de Golfstroom die warmte meedraagt naar de noorden van de Atlantische Oceaan. Desondanks is nu aangetoond dat de temperatuur die wordt aangedragen naar Noord-Atlantische wateren aan het afkoelen is.

Voor de wetenschappelijke wereld is deze bevinding niet erg verrassend. De snel stijgende temperaturen in de jaren '90 werden al aan die oceaancycli toegeschreven. De onderzoekers zeggen dat hiermee de langetermijnvoorspellingen niet worden tegengesproken en dat de gemiddelde temperatuur binnen enkele tientallen jaren hoger zal liggen dan nu.

"Voor overheden is deze bevinding belangrijk om daar hun beleid op af te stellen", zegt Noel Keenlyside van de Universiteit van Kiel. (LA)

WNF helpt bedreigde Indische bruinvis

Medewerkers van het Wereld Natuur Fonds in China zetten begin april een 3-daagse reddingsoperatie op touw voor de Indische bruinvis in de Yangtze-rivier. 22 Exemplaren van deze bedreigde diersoort ondergingen een medische behandeling omdat ze gewond raakten tijdens de strenge winter die China heeft gehad.

Net als andere zeezoogdieren moet deze bijzondere ondersoort van de Indische bruinvis, die in de Yangtze leeft, aan het oppervlakte komen om lucht te krijgen. Maar door het abnormaal koude weer vroren grote delen van de Yangtze-rivier afgelopen winter voor het eerst in 30 jaar dicht.

De dieren stootten dus telkens hun kop als ze naar de oppervlakte kwamen en liepen diepe snijwonden op door de scherpe brokstukken ijs waar ze tegenaan zwommen. Vijf dieren bezweken de afgelopen maanden aan het letsel dat zij hierdoor opliepen.

Reden voor de medewerkers van het WNF in China en twee andere natuurbeschermingsorganisaties om de dieren begin april te hulp te schieten. In totaal zijn 22 Indische bruinvissen medisch onderzocht en behandeld. Vijf van deze dieren bleken zwanger te zijn. Daarnaast werden verschillende dieren voorzien van een zender om hun gedrag in kaart te kunnen brengen.

De Indische bruinvis verschilt van andere bruinvissen omdat hij geen rugvin heeft en een sterk gebold voorhoofd heeft. Het soort Indische bruinvis dat in de Yangtze voorkomt (Neophocaena phocaenoides asiaeorientalis) wordt bedreigd door de aanleg van dammen, overbevissing, verslechtering van de waterkwaliteit en landwinningsprojecten. In totaal leven nog ongeveer 2000 Indische bruinvissen in het wild. (LA)

Groen! niet te spreken over energieplan

Groen! is niet te spreken over het plan van de Federale regering om terug te investeren in nieuwe kerncentrales. In de begroting van klimaatminister Paul Magnette (PS) staat ingeschreven dat de rooms-blauw-rode regering zich in 2008 engageert om vanaf 2009 te investeren in onderzoek naar de vierde generatie kerncentrales, terwijl er volgens de oppositiepartij geen budget is uitgetrokken voor onderzoek naar duurzame energie.

Groen! meent dat de klimaatminister nu al zijn beloftes niet nakomt. “Magnette blaast warm en koud tegelijk. Enerzijds verklaart hij volop te willen gaan voor duurzame energie, maar anderzijds pompt hij zijn middelen in het verder bewandelen van het nucleaire pad. Ons land zal binnenkort als eerste kunnen uitpakken met een proefcentrale van de vierde generatie en dat terwijl we vandaag volop moeten inzetten op alternatieve stroomopwekking”, zegt parlementslid Tinne Van der Straeten.

In 2002 nam de groen-paarse regering de beslissing om de kerncentrales te laten uitdoven, voornamelijk om een halt te roepen aan het radioactieve afval dat tienduizenden jaren actief blijft. De regering besliste toen om meer te investeren in meer duurzame vormen van energieopwekking. Groen! is van mening dat Magnette er nu een tegengestelde mening op nahoudt. (LA)

Kolossale inktvis onder het mes

Een van de tot nog toe grootste gevangen Kolossale inktvissen (Mesonychoteuthis hamiltoni) gaat in Nieuw-Zeeland onder het mes. Maandag zijn wetenschappers begonnen de 495 kilogram zware en tien meter lange koppotige diersoort te ontdooien.

Vissers op zoek naar stokvis hadden het monster 14 maanden geleden in de Antarctische zee per toeval naar boven gehaald. Biologen onthaalden de vangst gretig omdat de kolos uit de diepzee nog in leven was en daardoor volledig intact, toen de vissers hem aan boord brachten.

Sedert dan hebben de professionals van het nationaal museum Te Papa in Wellington aan een omvangrijk actieplan gewerkt. De ontleding kan live op het internet gevolgd worden. Zeebiologen uit de hele wereld hebben grote belangstelling getoond, omdat het over een dier gaat waarover weinig gekend is. Ze leven op meer dan 300 meter diepte en worden slechts zelden gevangen.

De deskundigen hebben de inktvis, een nog grotere soort dan de reuzeninktvis, zondag al uit de diepvries gehaald, waarin hij maanden vers werd gehouden. Ze moesten het dier evenwel snel weer in de koeling bergen, toen bleek dat het sneller ontdooide dan werd gedacht.

De wetenschappers zullen 30 april pas rond de tafel staan. "We moeten op grond van vermoedens werken", zei de vooraanstaande Nieuw-Zeelandse inktvissenexpert Steve O’Shea. "We willen hem noch gekookt noch in rotte toestand onderzoeken".

Het exemplaar behoort tot de soort van de Mesonychoteuthis hamiltoni, de grootste inktvissensoort ter wereld. Hij heeft een enorme kop met grote ogen, en naast de acht kortere vangarmen twee tentakels, die op de uiteinden haken hebben. (LA)